Zo vader, zo zoon
“Wij willen graag een mooi boeket met rode rozen. Dat vind ik mooi”, zegt de zoon als wij de uitvaart van hun vader bespreken. “Dat kun jij wel mooi vinden, maar pa hield helemaal niet van rozen”, reageert de dochter fel. Ik ben verrast door haar reactie. Het gesprek verliep tot dusver in goede harmonie. In eerste instantie waren broer en zus het eens over de invulling van de uitvaart van hun vader, tot het over de rode rozen ging.
“Je bent net als pa”, vervolgt ze emotioneel. “Pa dacht ook altijd voor een ander. Jij denkt alles te kunnen bepalen, net als in jouw bedrijf. Maar ik ben geen medewerkster van jou, voor wie jij kunt beslissen. Ik wil dat het een uitvaart wordt waar ik ook over mag meepraten.” Huilend loopt de dochter de kamer uit. “Zij kan slecht omgaan met emoties”, verontschuldigt hij. “Altijd al gehad.”
Een dag later zitten wij bij elkaar in onze familiekamer. Het leek mij verstandig een gesprek te hebben op een plek die niet emotioneel beladen is. Er vindt een gesprek plaats met een familietherapeut, waarin broer en zus open en eerlijk met elkaar in gesprek gaan. Het gesprek leidt tot wederzijds begrip. Na afloop lopen broer en zus terug naar hun auto’s. Aan de manier van lopen zie ik dat zij dichter tot elkaar zijn gekomen.
Op de dag van de uitvaart spreekt de dochter een in memoriam uit. Mooie en dierbare herinneringen deelt zij met iedereen in de volle aula van het crematorium. Zij vertelt over hoe lief haar vader was en het iedereen naar de zin wilde maken. Dat hij altijd bereid was te helpen. Gevraagd en ongevraagd. Zij kijkt naar haar broer en ik zie een traan die een weg over haar wang zoekt. Dan richt zij het woord tot haar broer: “Dank je dat je mijn broer bent en ik in jou altijd mijn vader zal herinneren.”
Als zij weer op haar plaats zit, slaat haar broer liefdevol een arm om haar heen. Hij geeft haar een kus op haar wang en ik zie voor het eerst dat hij huilt.
