Persoonlijke uitvaart
Advertenties van uitvaartondernemingen. Ik weet niet of ze u opvallen. In de zaterdagkrant staan er tegenwoordig nogal wat. Van de traditionele bedrijven tot de nieuwkomers. En alles wat daartussen in zit. Met die advertenties proberen wij als uitvaartondernemers op te vallen. In de tekst komt vaak het woord ‘persoonlijk’ voor. Het persoonlijk maken van een uitvaart, persoonlijk en betrokken, een persoonlijke uitvaart, en ga zo maar door.
Ook Wenz Uitvaart heeft dat gedaan. Ook wij stonden maandelijks in de zaterdagkrant met de quote ‘persoonlijk en betrokken’. Niet zomaar een loze kreet. Een belofte! Maar wat is het waard als (bijna) iedereen dat belooft? Niet echt onderscheidend zo vonden wij. Sinds geruime tijd staat die quote niet meer in onze advertenties. Maar de belofte blijft gelden! Geen standaard uitvaarten bij ons, maar aandacht voor de overleden dierbare en de nabestaanden. Wij beloven u een uitvaart waarin de overledene herkenbaar is.
Het persoonlijk maken van een uitvaart kan op veel manieren. Soms zit het in slechts een enkel detail, zoals het op de afscheidskaart tonen van een karakteristieke foto. Maar het kan ook iets zijn wat in alle onderdelen van de uitvaart terugkomt. Als iemand altijd klompen droeg, kunnen die klompen terugkomen op de afscheidskaart, verwerkt worden in het bloemstuk, een uitvaartkist van populierenhout, klompen naast de uitvaartkist plaatsen, etc.
Onlangs las ik ergens ‘ieder mens is bijzonder, ieder afscheid dus ook’. Zo is het. Voor mij gaat het om een uniek leven waar afscheid van genomen wordt. Met oog voor detail, inlevingsvermogen en gevoel creëer ik samen met de familie een uitvaart die volledig recht doet aan de overledene en de familie.
In dit artikel ga ik in op het persoonlijk maken van een uitvaart. Allereerst doe ik dat aan de hand van een aantal thema’s. Geen standaard ‘uitvaartpakket’, want dat past niet bij ons. Wel ter inspiratie. Ik beschrijf per thema waar aan gedacht kan worden en bij wie het thema zou kunnen passen. Daarna zal ik via de diverse onderdelen van een uitvaart aangeven hoe wij een uitvaart persoonlijk maken.
Landelijk
Hierbij denk ik aan dorpse vergezichten, weilanden met koeien, de geur van vers gemaaid gras, kleurige bloemen en vlinders. Een typisch Hollands plaatje dat uitstekend past bij een natuurliefhebber. Of bij iemand die zijn/haar hele leven op het platteland gewoond heeft.
Voldoende aanknopingspunten om een passende uitvaart vorm te geven. Wat dacht u van een natuurbegraafplaats, boerderij, landhuis of kasteel als uitvaartlocatie? Het gebruik van een massief houten uitvaartkist en afscheidsbloemen uit eigen tuin. Rouwvervoer met paard en wagen. Tijdens het samenzijn of condoleance worden streekproducten geserveerd.
Bourgondisch
Het eerste waar ik aan denk is: “vier het leven”. Voor mensen die optimaal van het leven hebben genoten, is niets te veel. Een levenswijze die vaak geassocieerd wordt met lekker eten en drinken.
De uitvaart van een Bourgondiër zou kunnen plaatsvinden in een café of restaurant. Tijdens het afscheid is live muziek aanwezig en worden de goede dingen uit het leven van de overledene gedeeld. Het vervoer naar de begraafplaats of crematorium zou met een uitvaartbus kunnen plaatsvinden. Na afloop is er een informeel samenzijn waarbij het glas wordt geheven op de overledene.
Sportief
Een uitvaartplechtigheid in de kantine van de sportclub of in de sporthal van de vereniging waar iemand jarenlang lid is geweest. Een uitvaartkist voorzien van het logo van zijn/haar vereniging of beschilderd in de clubkleuren. De uitvaartkist is gesierd met de sportschoenen van de overledene. Op de afscheidskaart staat een foto van de overledene terwijl hij/zij sport. Tijdens de condoleance wordt bier en een bittergarnituur geserveerd. Bij het vertrek naar de begraafplaats of crematorium wordt de overledene met Romeinse kaarsen uitgezwaaid.
Duurzaam
Als je tijdens je leven bewust geleefd hebt met oog voor de natuur en milieu dan wil je dat graag terugzien in jouw uitvaart. Een duurzame of ecologische uitvaart is heel goed mogelijk door bijvoorbeeld te kiezen voor een uitvaartkist met eco-keurmerk. Omdat het vervoer de meest vervuilende factor van de uitvaart is, kan een rouwauto op biogas worden ingezet. Om veel volgauto’s te voorkomen volgen de nabestaanden per bus. In plaats van een papieren condoleanceregister, wordt een online condoleanceregister geopend en de afscheidskaart wordt digitaal via mail verstuurd. Tijdens het samenzijn na de plechtigheid worden uitsluitend biologische producten geserveerd.
Klassiek
‘Respect voor traditie’, zo staat op onze website te lezen. Dat betekent niet dat een dergelijke klassieke of traditionele uitvaart per definitie sober is. De uitvoering van een dergelijke uitvaart hangt af van de plaats of regio, omdat tradities per regio verschillen. Kenmerkend is dat er niet teveel poespas en overdaad is. Veelal zal de afscheidsplechtigheid in een kerk, uitvaartcentrum of aula plaatsvinden. Tijdens de ceremonie worden klassieke muzieknummers met de wat meer bekende uitvaartliederen ten gehore gebracht. De uitvaartkist is degelijk en gesierd met een klassiek rouwboeket. Na afloop zal er koffie en thee gedronken worden met een plakje cake of een eenvoudige broodmaaltijd.
Tot zover de voorbeelden van thema’s. Er zijn ongetwijfeld meer thema’s te bedenken, maar ter inspiratie verwacht ik dat ik hiermee voldoende inspiratie hebben gegeven.
Ieder mens is uniek en dus iedere uitvaart is uniek. Daarom geen standaardpakketten waaruit men kan kiezen in de hoop dat een dergelijk pakket het best aansluit op wie de overledene was. Nee, bij Wenz Uitvaart luisteren wij naar de wensen van de nabestaanden en datgene wat de overleden dierbare als laatste wens kenbaar heeft gemaakt. Aan de hand daarvan vullen wij ieder aspect van de uitvaart in, zodat de overledene tijdens de uitvaart herkenbaar is.
Laatste verzorging
Onlangs vertelde iemand dat zij haar overleden oma totaal niet herkende op het moment dat zij haar in een uitvaartcentrum ergens in het land bezocht. Dat was haar oma niet, want oma droeg tijdens haar leven amper make-up en droeg haar haar heel anders dan hoe zij opgebaard was.
Wij besteden veel tijd aan de laatste verzorging. Natuurlijk omdat het mooi en dankbaar werk is, maar ook omdat het met respect en waardigheid moet gebeuren. En natuurlijk hechten wij veel waarde aan het ‘eindresultaat’ om een reactie als hiervoor omschreven te voorkomen.
De overledene draagt uiteraard de kleding waarin hij/zij opgebaard wilde worden of, als dat niet bekend is, in de kleding die de familie passend vindt. Wij overleggen over het gebruik van make-up, het gewenste kapsel en het al dan niet dragen van sieraden en een bril.
Uitvaartkist
Gemakshalve noem ik dit onderdeel van de uitvaart ‘uitvaartkist’ maar het kan natuurlijk ook een opbaarplank met wade, een uitvaartmand of een kartonnen doos zijn. Het is maar net wat het beste bij de overledene past. Zo was het voor de weduwe van een overleden timmerman vanzelfsprekend dat haar man zou worden opgebaard in een massief eikenhouten kist. Een crematiekist van spaanplaat zou haar man nooit gewild hebben. Voor een kleine Indonesische mevrouw hebben wij samen met de familie gekozen voor een kleinere rieten mand om te voorkomen dat haar frêle postuur niet zou matchen bij een standaardmaat uitvaartkist.
Uitvaartlocatie
Uiteraard is het zo dat bij een crematie de uitvaartplechtigheid veelal plaatsvindt in de aula van een crematorium. Of de uitvaartdienst van een religieus persoon meestal in de kerk wordt gehouden. De afscheidsceremonie voorafgaande aan een begrafenis zal vaak plaatsvinden in de aula van een uitvaartcentrum. Niets mis mee, maar het hoeft niet. Een kerkelijke plechtigheid kan ook in de aula van een uitvaartcentrum, aula of andere locatie georganiseerd worden. Als iemand overleden is die veel van zijn/haar tijd doorbracht bij een sportvereniging of buurtcentrum dan kan ook de plechtigheid daar gehouden worden. De uitvaart van een natuurmens zou heel goed op een natuurbegraafplaats, in een bos of in de tuin van de overledene kunnen plaatsvinden.
Rouwdrukwerk
De rouwkaart, de dankbetuiging, liturgie en/of rouwadvertentie zijn en blijven de tastbare herinneringen aan het overlijden van een dierbare.
Voor de rouwkaart geen keuze uit een map met voorbeeldkaarten, maar in overleg afstemmen welk formaat de kaart moet hebben, welke afbeelding eventueel op de kaart moet komen te staan en welke tekst moet worden geplaatst. Ter inspiratie nemen wij altijd veel kaarten mee en daarnaast hebben wij de beschikking over een enorme database met zowel afbeeldingen als tekstvoorbeelden. Wij werken op het gebied van rouwdrukwerk samen met een ontwerpbureau (Hellenique) die precies weten hoe zij wensen in een rouwuiting kunnen verwezenlijken. De gekozen stijl van de rouwkaart kan vervolgens worden doorgetrokken in alle andere uitingen, zoals bijvoorbeeld de rouwadvertentie.
Afscheidsbloemen
De één houdt van een klassiek gestoken rouwbloemstuk, de ander juist van een meer los gestoken en modern rouwstuk. Een bloemstuk met veel kleuren voor iemand die als kleurrijk getypeerd kan worden. Of juist een boeket in dezelfde kleur voor iemand die rustig in het leven stond. Bloemen van lokale kwekers voor diegene die milieubewust geleefd heeft en dus nooit zou kiezen voor transport van bloemen uit verre oorden. Bloemen uit eigen tuin voor degene die met hart en ziel in zijn/haar tuin werkte.
Catering
Bij de meeste uitvaarten zal een samenzijn voorafgaande aan of na de uitvaart georganiseerd worden. Afhankelijk van hoe iemand in het leven stond zal een dergelijke ontmoeting een informeel of meer formeel karakter hebben. Wat er tijdens het samenzijn wordt geserveerd hangt af van dit karakter en het tijdstip waarop de uitvaart plaatsvindt.
Waar vroeger een kop koffie met het bekende plakje cake gebruikelijk was, constateer ik dat dit nog steeds regelmatig wordt gekozen maar dat er in toenemende mate andere keuzes worden gemaakt. Zeker als dankbaarheid overheerst voor het leven dat men samen gedeeld heeft (‘vier het leven’) zien wij dit terug in de catering. De uitvaart zal vaak ’s middags plaatsvinden en aansluitend wordt in een passende locatie het glas geheven en wordt bijvoorbeeld een bittergarnituur geserveerd.
De keuze van de catering hangt ook af van het moment van de dag waarop de uitvaart plaatsvindt. Een uitvaart aan het einde van de ochtend zal meestal gevolgd worden door een bijeenkomst waarbij een lunch geserveerd wordt. Vindt de uitvaart in de middag plaats dan zal er eerder voor de meer traditionele koffie een cake of koek gekozen worden of voor bijvoorbeeld een aangeklede borrel.
Rouwvervoer
Op de dag van de uitvaart wordt de overledene van de plaats waar hij/zij opgebaard was, naar de begraafplaats of het crematorium gebracht. Traditioneel gebeurt dat in een zwarte of een zilvergrijze rouwauto. Staatsievervoer (zo heet rouwvervoer officieel) kan ook met een blauwe, witte, rode of zelfs roze rouwauto. Of in een oldtimer. Wat niet iedereen weet is dat rouwvervoer ook met eigen vervoer mag gebeuren. Daarnaast zijn er nog allerlei andere mogelijkheden: inzet van een uitvaartbus, een motor met zijspan, paard en wagen, vrachtwagen, boot, aanhanger, loopkoets, trekker, bakfiets, etc. Er is zelfs een rouwkoe.
In dit artikel heb ik proberen aan te geven wat er zoal mogelijk is om een uitvaart persoonlijk te maken. Ter inspiratie, maar ook om te laten zien dat er veel bij komt kijken om een uitvaart echt persoonlijk te maken. Het vraagt veel van een uitvaartleider. Hij/zij moet goed kunnen luisteren, geïnteresseerd zijn, opmerkzaam zijn, goed kunnen vragen stellen en doorvragen, creatief zijn en zo kan ik nog wel even door gaan. Daarnaast moet de uitvaartondernemer beschikken over een groot en goed netwerk van leveranciers. Het spreekt voor zich dat u ook wat dat betreft bij Wenz Uitvaart aan het juiste adres bent.
Om een uitvaart persoonlijk te maken helpt het als iemand bij in leven zijn, zijn/haar wensen al kenbaar heeft gemaakt. Dat kan door deze wensen en ideeën op te schrijven in een codicil. Op internet zijn er diverse varianten te vinden. Natuurlijk hebben wij deze ook. Ik stuur u deze graag door. Een mail volstaat en verplicht u verder tot niets.
Met liefde, aandacht en betrokkenheid verzorgen wij
uw uitvaart of die van uw geliefde. Wij nemen daar alle tijd voor. Samen met de gedrevenheid en de kwaliteiten van de uitvaartverzorgers van Wenz Uitvaart staan wij garant voor een echte persoonlijke uitvaart. Mocht u toch nog twijfels hebben? Neem vrijblijvend contact met ons op of lees de ervaringen van de families die voor Wenz Uitvaart gekozen hebben.