Loslaten of vasthouden?
Onlangs heb ik tijdens een uitvaart delen uit het gedicht ‘loslaten’ van Nelson Mandela voorgelezen. Een gedicht waarin doorstraalt hoe moeilijk het is iets of iemand los te laten. Want als we van iemand houden dan willen we hem of haar niet loslaten. Sterker nog, wij willen hem of haar vasthouden en koesteren. Loslaten is een makkelijk gegeven advies, maar in de praktijk een o zo moeilijk en pijnlijk proces.
Loslaten betekent dat je afscheid van iemand moet nemen. Afscheid nemen van hoe het met diegene was en tegelijkertijd niet weten wat de toekomst voor jou in petto heeft. Een nieuwe toekomst instappen met het besef dat opeens alles anders is. Tegelijkertijd ook weten dat je voor verrassingen zult komen te staan, waarvan het de vraag is of je daar wel klaar voor bent.
Verlies en loslaten zijn onlosmakelijk met elkaar verbonden. Wanneer je van nabij geconfronteerd wordt met een overlijden dan komt er een moment dat je je realiseert dat je verder moet met je leven. Dat het tijd wordt om dat stuk van je verleden los te laten in plaats van krampachtig vast te houden. Maar hoe doe je dat?
Ik denk dat er sprake is van een strijd tussen de emotie van het vasthouden en de ratio van het loslaten. Verstandelijk weet je op een gegeven moment wel dat het raadzaam is de draad van je leven weer op te pakken en verder te gaan. Je wilt ook weer blij zijn en genieten van het leven. Maar er is een deel van jezelf dat tegensputtert. Dat emotionele deel wil niet loslaten maar vasthouden. Misschien in de wetenschap dat het allemaal niet perfect was, maar het gaf je zekerheid en veiligheid. Dat bekende, die zekerheid en die veiligheid wil je vasthouden.
Je leeft niet alleen om te rouwen. Je hoopt op een situatie waarin je aan iemand kunt terugdenken zonder je heel slecht te voelen. Realiteit is alleen dat aan die herinnering veel verdriet kleeft. Je stelt jezelf de vraag waarom je überhaupt los moet laten. Misschien helpt het door het om te draaien en jezelf de vraag te stellen wat je zou willen vasthouden.
om los te laten is liefde nodig
Loslaten van de pijn begint met het je hiervan bewust worden en door te erkennen dat het vasthouden je niet helpt verder te komen. Het accepteren van datgene wat is, in het hier en nu. Het durven toegeven dat je niet langer stil wilt blijven staan, maar vooruit wilt. Dat is eenvoudiger gezegd dan gedaan. Dat realiseer ik mij terdege. Ik heb ook niet gezegd dat het makkelijk is. Er is nogal wat voor nodig en je moet er zelf hard voor werken. Zoiets kost tijd. Maar naast tijd ook moed. En tenslotte lef om in actie te komen. Ook al heb je geen idee hoe de toekomst er uit zal zien.
De eerste regel van het gedicht van Nelson Mandela luidt: ‘om los te laten is liefde nodig’. Dat biedt hopelijk steun, hoop en perspectief.