De wending
Wat drijft iemand om de carrière-switch te maken en te kiezen voor het beroep van uitvaartondernemer? Dat was de vraag die Maria de Greef van funiQ (het landelijk uitvaart expertise centrum) een paar maanden geleden stelde in een nieuwsbrief. Ik heb mijn overwegingen met haar gedeeld en deze zijn opgenomen in een boekje dat door funiQ is uitgegeven.
Hierbij mijn verhaal.
Onno van Andel
52 jaar
Getrouwd met Vera
Vader van 2 dochters en een zoon
Woonplaats Lieren
Uitvaartondernemer sinds … 2014
In de zomervakantie van 2013 las ik het boek ‘De Alchemist’ van Paulo Coelho; het veranderde mijn leven.
Het boek gaat over het volgen van jouw legende, jouw passie, jouw dromen. Maar ook over het bewust leven en het niet missen van signalen die je iedere dag weer krijgt. De eerste persoon die ik ontmoette nadat ik het boek uit had, was een uitvaartondernemer, Dennis Keur. Hij vertelde vol passie over de uitvaartbranche en over hoe hij van betekenis was voor mensen. Zijn verhaal en zijn enthousiasme en drive raakten mij. Ik moest denken aan de trainster die mij ooit voorhield hoe zingeving voor mij van belang is.
Uren heb ik met Dennis gesproken over het vak van uitvaartleider en al snel wist ik welke kant ik op wilde: zelfstandig uitvaartondernemer. Toen ik wist dat mijn toekomst in de uitvaartbranche lag, heb ik besloten daarvoor een opleiding te gaan volgen. Mijn plan was één dag in de week minder te gaan werken bij mijn toenmalige ICT-werkgever en na afronding van de opleiding uit dienst te treden en zelfstandig te gaan starten. Deze plannen veranderden toen ik na mijn vakantie hoorde dat men afscheid van mij moest nemen. Dubbele gevoelens waren dat. Enerzijds pijnlijk omdat men mij niet meer nodig had en anderzijds fijn omdat ik nu eerder de tijd kreeg invulling te geven aan mijn nieuwe droom.
Mijn carrière voor deze wending had zich vooral afgespeeld binnen de financiële en ICT wereld.
In 1988 startte ik mijn loopbaan als pensioenadviseur bij Centraal Beheer. Na verloop van jaren bekleedde ik er een managementfunctie. Keer op keer waren er reorganisaties en altijd moesten er daarna mensen weg. In 2007 was ik aan de beurt. Een uiterst pijnlijke ervaring, waarbij ik afscheid moest nemen van een bedrijf waar ik mij jarenlang met ziel en zaligheid had ingezet.
Ik besloot zelfstandig ondernemer te worden. Vanwege mijn liefde voor sport en het centraal willen stellen van de klant ontwikkelde ik een sponsorconcept en een product om relaties in de watten te leggen. Ik heb in deze fase van mijn leven geleerd hoe betrekkelijk het verdienen van veel geld is en wat het betekent om te ondernemen. Het bedrijf liep niet zoals ik zou willen dat het liep.
Na een goed gesprek met Vera besloot ik binnen netwerk kenbaar te maken dat ik ‘in’ was voor een nieuwe baan. Al snel werd ik gepolst of ik interesse had om commercieel directeur te worden bij een ICT-bedrijf. Eind 2013 kreeg ik, samen met een 3-tal collega’s, te horen dat het financieel zo slecht ging met het bedrijf dat zij noodgedwongen afscheid van ons moesten nemen.
Na deze ervaringen wist ik inmiddels precies wat ik wel en wat ik niet wilde. In ieder geval niet meer in loondienst, dat was wel duidelijk. Natuurlijk is ‘zekerheid’ van salaris fijn, maar het betekende voor mij ook concessies moeten doen aan wat voor mij waardevol is. Wat ik ook niet meer wilde was iets doen waarbij het gaat om snel geld verdienen. Uiteraard is inkomen belangrijk, maar zinvol bezig zijn en ‘van betekenis zijn’ blijkt voor mij essentieel te zijn. Dus geen baan meer in de verzekeringsbranche of in de ICT, maar iets gaan doen waar ik mijn passie in kwijt kan.
Bij Achmea mocht ik destijds een opleiding op het gebied van management development volgen. Ik vergeet nooit dat een externe trainster mij vertelde dat zingeving voor mij belangrijk is. Dat stond op dat moment ver bij mij vandaan. Ik was commercieel succesvol, haalde ieder jaar mijn targets en daarmee aantrekkelijke bonussen, reed in een mooie auto en ga zo maar door.
In de week nadat ik te horen kreeg dat ik werd vrijgesteld van werk startte ik bij de NHA met de opleiding uitvaartleider. Voordeel van de NHA was voor mij dat ik zelf mijn studietempo kon bepalen en direct kon starten. In sneltreinvaart rondde ik de opleiding af. Gelijktijdig heb ik mijn netwerk opgebouwd door bezoeken te brengen aan begraafplaatsen, crematoria, kistenfabrikanten, drukkerijen, uitvaartondernemers, etc. Terwijl ik bezig was met de opleiding ontstond het idee rondom de naam van mijn bedrijf. Alles draait om het invulling geven aan de laatste wens, dus moest het woord ‘wens’ in de bedrijfsnaam komen.
In die periode hebben Vera en ik het Pieterpad gelopen. Niet afgeleid door telefoon of computer maar geïnspireerd door de rust en mooie natuur hebben wij uren en uren gesproken over ons uitvaartbedrijf. Wat wordt de naam? Hoe gaan wij ervoor zorgen dat mensen ons weten te vinden en een uitvaart aan ons toevertrouwen? Wat kunnen wij anders doen dan wat men gewend is? Durven en kunnen wij het financieel aan om een paar jaar minder inkomsten te hebben? Al pratend en denkend ontstond zo de structuur van ons bedrijf. Nog steeds ontstaan bij ons de beste ideeën als wij samen wandelen!
Mensen uit mijn omgeving waren in het geheel niet verrast met mijn keuze voor de uitvaartbranche. “Wij zien jou dat zeker doen en weten ook zeker dat het je, ondanks de grote concurrentie in Apeldoorn, gaat lukken”, was de reactie die ik veel hoorde. Ik heb het als zeer prettig ervaren dat mensen eerlijk zijn geweest. Ook die enkeling die wel verrast was en dat ook eerlijk vertelde.
Na 2 jaar actief te zijn in de uitvaartbranche moet ik constateren dat ik in nog volledig achter onze visie sta. Waar wij met Wenz Uitvaart voor staan is een eerlijke prijs. Wij hanteren geen kostenopslagen op producten en diensten die wij van derden afnemen. Dat maakt onze prijs voordeliger dan die van de directe concurrent. Achterliggende reden is dat wij op geen enkele manier financieel gebruik willen maken van de emotionele situatie waarin families zich na een overlijden bevinden. Vaak speelt in die fase geld geen rol en moet het gewoon goed worden geregeld. Achteraf ervaart men dan dat een uitvaart eigenlijk heel erg kostbaar is.
Op basis van ervaringen van families waarvoor wij de uitvaart hebben verzorgd, is het mij duidelijk dat niet het geld maar de tijd die ik neem en de tijd die ik een familie gun als prettig wordt ervaren. Dat daarbij de prijs meevalt is mooi meegenomen, maar niet doorslaggevend. De laatste tijd benadruk ik in mijn uitingen daarom ook meer het tijdsaspect dan de prijs.
Mensen die geïnteresseerd zijn in de reden waarom ik heb gekozen voor dit vak vertel ik over hoe belangrijk zingeving voor mij is, dat ik iets wilde doen wat er toe doet, dat ik een mensen-mens ben en het mooi en fijn vindt mensen te helpen en bij te staan. Daarin heeft zich in de jaren dat ik actief ben niets gewijzigd.
Het aspect ‘zingeving’ is voor mij doorslaggevend is geweest om te kiezen voor het vak van uitvaartondernemer. Niet, zoals je vaak leest, dat een eigen ervaring aanleiding is om te kiezen voor deze branche. De dood is voor mij nooit iets engs geweest. Het fascineerde mij meer dan dat het mij deed afschrikken. Ik heb mij tijdens uitvaartplechtigheden vaak afgevraagd hoe ik ‘het’ zou doen en afgevraagd hoe mooi het zou zijn om een uitvaartfunctie te hebben. Ik weet niet waarom ik op die momenten het bij afvragen heb gelaten en nooit onderzocht heb wat de mogelijkheden waren om in de branche te gaan werken. Ik vermoed dat dit te maken had met de waarde die ik in die fase van mijn leven hechtte aan materieel welzijn en uiterlijk vertoon. Best wel een pijnlijke constatering….
Zoals ik eerder meldde heeft deze ommezwaai mij alles gegeven wat ik ervan had verwacht. Eigenlijk is dat niet juist. Het heeft mij namelijk veel meer gegeven dat ik ooit had kunnen bedenken. De dankbaarheid van families is onbetaalbaar. Ik denk dat het mij als persoon ook heeft veranderd. Het moeten presteren heeft plaatsgemaakt voor het willen helpen van mensen in het tempo dat zij zelf aangeven. En, emotionele betrokkenheid is belangrijker dan financiële rijkdom.
Het mogen helpen en bijstaan van mensen die door onnoemelijk verdriet zijn geraakt, ervaar ik als een enorm voorrecht en geeft zin aan mijn leven.
Ik weet dat wat ik doe van belang is voor mensen die mij een uitvaart toevertrouwen en dat vertrouwen zal ik nooit beschamen. Het geeft mij zoveel voldoening dat ik mij ook stellig heb voorgenomen om dit vak tot mijn eigen dood te blijven uitoefenen (als mensen dat tenminste zelf willen…).
